ХЭНТИЙ АЙМГИЙН АУДИТЫН ГАЗАР – 2016 ОНЫ 1-4 САРЫН ХУГАЦААНД ХИЙЖ ГҮЙЦЭТГЭСЭН САНХҮҮГИЙН ТАЙЛАНГИЙН АУДИТЫН ТАЛААРХ ТАНИЛЦУУЛГА.
Санхүүгийн тайлангийн аудитын журмын 2.4.2-д заалт, МУЕА-ын 2015 оны 10 сарын 06 –ны өдрийн А/249 дугаар тушаалын 5 дугаар хавсралтыг үндэслэн аймгийн Аудитын газрын Тэргүүлэх аудиторын 2015 оны 11 дүгээр сарын 10-ны өдрийн 42 дугаар тушаалаар 2016 онд хийх санхүүгийн тайлангийн аудитын хуваарийг баталсан. Үүнд: ТШЗ 82, ЗГТС 3, Төрийн болон орон нутгийн өмчит ААН 6, сумын Төрийн сан 13, ТЕЗ-ийн 1 санхүүгийн тайланд аудит хийж дүгнэлт гаргахаас 51 хувийг аймгийн Аудитын газар, 49 хувийг аудитын компаниудад “Аудитын ажил гүйцэтгэх гэрээ”-гээр аудит хийлгэх, 14 байгууллагад итгэл үзүүлэх, 43 байгууллагыг түүвэрт хамруулахаар төлөвлөсөн.
а/ “Төсвийн тухай” хуулийн 8.9.1-т заасан цагалбарт хугацаанд 42 төсвийн шууд захирагч, 3 ЗГТСангийн санхүүгийн тайланд аудит хийсний 66,7 хувийг аймгийн Аудитын газар, 33,3 хувийг аудитын компанитай гэрээ байгуулан гүйцэтгүүлэв.
Улсын төсвийн шууд захирагч болон ЗГТСангийн 2015 оны санхүүгийн тайланд хийсэн аудитаар нийт 858,0 сая төгрөгийн алдаа, зөрчил илрүүлж, илрүүлсэн алдаа, зөрчлийн 25% буюу 214,1 сая төгрөгийн 35 алдааг санхүүгийн тайланд залруулж, 12,8 сая төгрөгийн зөрчилд төлбөрийн акт тогтоож, 159,6 сая төгрөгийн зөрчлийг таслан зогсоохоор албан шаардлага хүргүүлж, 471,5 сая төгрөгийн зөрчлийг засч залруулахаар зөвлөмж өглөө.
Аудитад хамрагдсан төсвийн шууд захирагчийн 35 санхүүгийн тайлан, ЗГТСангийн 3 санхүүгийн тайланд “зөрчилгүй”, төсвийн шууд захирагчийн 1 санхүүгийн тайланд “хязгаарлалттай” санал дүгнэлт өгөөд байна. /Бор-өндөр сумын МСҮТ-ийн санхүүгийн тайланд “хязгаарлалтай” санал дүгнэлт өгсөн болно./
б/ Орон нутгийн төсвөөс санхүүждэг төсвийн шууд захирагчийн 2015 оны санхүүгийн тайланд хийсэн аудитад нийт 12 байгууллага хамрагдсанаас 9 байгууллагын санхүүгийн тайланд “зөрчилгүй”, 3 байгууллагын санхүүгийн тайланд “хязгаарлалттай” санал дүгнэлт өгөөд байна. /Аймгийн ИТХ, аймгийн ЗДТГ, Байгаль орчны газарт “хязгаарлалтай” санал дүгнэлт өгсөн болно./
“Хязгаарлалттай” санал дүгнэлтийг аймгийн БОГ сүүлийн 3 жил, аймгийн ИТХ 4 жил, аймгийн ЗДТГ сүүлийн 5 жил дараалан авсан нь нятлан бодох бүртгэлийн хөтлөлт болон санхүүгийн үйл ажиллагаанд тавих дотоодын хяналт хангалтгүй хэрэгжүүлж, өмнөх аудитын зөвлөмжийг хэрэгжүүлж ажиллахгүй байгааг харуулж байна.
Орон нутгийн ТШЗ-ийн аудитаар нийт 322,8 сая төгрөгийн алдаа, зөрчил илрүүлж, илрүүлсэн алдаа, зөрчлийн 2,9 сая төгрөгийн зөрчилд төлбөрийн акт тогтоож, 196,2 сая төгрөгийн зөрчлийг таслан зогсоохоор албан шаардлага хүргүүлж, 113,7 сая төгрөгийн зөрчлийг засч залруулахаар зөвлөмж өглөө.
б/ “Төсвийн тухай” хуулийн 8.9.3-т заасан цагалбарт хугацаанд 13 сумын Төрийн сангийн санхүүгийн нэгтгэсэн тайланд аудит хийж, сумын Төрийн сангийн нэгтгэсэн тайланд нэгтгэгддэг 11 сумын ЗДТГ, 13 сумын ИТХ-ыг түүвэрт хамрууллаа.
Аудитаар 12 төрийн сангийн санхүүгийн нэгтгэсэн тайланд “зөрчилгүй” санал дүгнэлт, 1 төрийн сангийн санхүүгийн тайланд “Хязгаарлалттай санал дүгнэлт өгсөн.
Сумын төсвийн тусгай шижүүлгийн 35 байгууллагын санхүүгийн тайланд аудит хийж 33 байгууллагын санхүүгийн тайланд “ Зөрчилгүй” санал дүгнэлт, 4 байгууллагын санхүүгийн тайланд “Хязгаарлалттай”, 2 байгууллагын санхүүгийн тайланд “Татгалзсан” санал дүгнэлт өглөө. Тухайлбал: Баянмөнх сумын Төрийн сангийн нэгтгэсэн тайлан, Жаргалтхаан сумын ЕБСургууль, Цэцэрлэг, ЭМТ, Өмнөдэлгэр сумын ЭМТ нь “Хязгаарлалттай” санал дүгнэлт, Баянмөнх сумын ЕБСургууль, Цэцэрлэг нь “Татгалзсан” санал дүгнэлт өгсөн болно.
Сумын Төрийн сангийн санхүүгийн нэгтгэсэн тайлангийн аудитаар 500,7 сая төгрөгийн алдаа, зөрчил илрүүлж, илрүүлсэн алдаа, зөрчлийн 56,1% буюу 280,7 сая төгрөгийн 37 алдаа, зөрчлийг санхүүгийн тайланд залруулж, 180,7 сая төгрөгийн алдаа зөрчилд зөвлөмж өгч, 9,5 сая төгрөгийн алдаа зөрчилд төлбөрийн акт тогтоож, 22,8 сая төгрөгийн алдаа зөрчлийн таслан зогсоох талаар албан шаардлага хүргүүлж, албан үүргээ хангалтгүй хэрэгжүүлсэн 9 албан тушаалтанд хариуцлага тооцох саналыг эрх бүхий албан тушаалтанд хургүүллээ.
г/ “Төсвийн тухай” хуулийн 8.9.4-т заасан цагалбарт хугацаанд аймгийн Төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн 2015 оны санхүүгийн тайланд аудит хийж, “зөрчилгүй” санал дүгнэлт өгсөн. Аймгийн төсвийн Ерөнхийлөн захирагчийн аудитын хүрээнд аймгийн ИТХ-ын нэмэлт данснаас төвлөрүүлсэн үлдэгдэл 26,1 сая төгрөгийн авлагыг Төрийн сангийн нэгтгэсэн тайланд тусгалгүй орхигдуулсан орхигдуулсан алдаа зөрчил илэрсэн байна.
д/ “Төсвийн тухай” хуулийн 8.9.8-т заасан цагалбарт хугацаанд 5 төрийн болон орон нутгийн өмчит, төрийн болон орон нутгийн өмчийн оролцоотой аж ахуйн нэгжийн 2015 оны санхүүгийн тайланд аудит хийж санхүүгийн тайланд “зөрчилгүй” санал дүгнэлтийг өгөв.
Төрийн болон орон нутгийн өмчит аж ахуйн нэгжийн санхүүгийн тайланд хийсэн аудитаар 5,7 сая төгрөгийн алдаа, зөрчил илрүүлж, илрүүлсэн алдаа, зөрчлийн 0,9 сая төгрөгийн алдаа, зөрчлийг санхүүгийн тайланд залруулж, 4,8 сая төгрөгийн алдаа зөрчилд төлбөрийн акт тогтоосон.
2016 оны 1-4 сард хийсэн санхүүгийн тайлангийн аудитаар нийт 1681,6 сая төгрөгийн алдаа зөрчил илрүүлж, илрүүлсэн алдаа, зөрчлийн 30% буюу 494,8 сая төгрөгийн 72 алдаа, зөрчлийг санхүүгийн тайланд залруулж, 773,1 сая төгрөгийн алдаа зөрчилд зөвлөмж өгч, 25,2 сая төгрөгийн алдаа зөрчилд төлбөрийн акт тогтоож, 378,6 сая төгрөгийн алдаа зөрчлийн таслан зогсоох талаар албан шаардлага хүргүүлж, албан үүргээ хангалтгүй хэрэгжүүлсэн 18 албан тушаалтанд хариуцлага тооцох саналыг эрх бүхий албан тушаалтанд хургүүллээ.