Монгол Улсын Үндэсний Аудитын газар “Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2016 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл”-ийн хэрэгжилтэд аудит хийж, дүгнэлт гаргалаа

Улсын  Их Хурлын  2011  оны 34  дүгээр  тогтоол,  Төсвийн байнгын хорооны 2017 оны 2 дугаар тогтоолын дагуу Үндэсний аудитын газар “Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2016 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл”-ийн хэрэгжилтэд гүйцэтгэлийн аудит хийж, тайланг Монгол Улсын Ерөнхий аудиторын тушаалаар баталгаажуулан УИХ, Засгийн газарт хүргүүллээ.

Тус аудитаар үндсэн чиглэлийн зорилт, арга хэмжээг зохистой төлөвлөсөн эсэх, холбогдох яамдууд зорилт, арга хэмжээг бүрэн хэрэгжүүлсэн эсэх, түүний гүйцэтгэлийг үнэн зөв тайлагнаж, үр дүнг бодитой үнэлсэн эсэхийг авч үзлээ.

“Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2016 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл”-ийг боловсруулахад Монгол Улсын Yндсэн хуулийн 25 дугаар зүйлийн 1.7, Засгийн газрын тухай хуулийн 26 дугаар зүйлийн 7, Төсвийн тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.2.2 дахь заалтыг тус тус үндэслэл болгожээ.

“Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг 2016 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэл”-д 21 хэрэгжүүлэгч байгууллагад хамааруулан нийтдээ 158 зорилт, арга хэмжээ тусгагдсаны 29 нь Мянганы хөгжлийн зорилтод суурилсан Үндэсний хөгжлийн цогц бодлого, 119 нь Засгийн газрын 2012-2016 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр, 10 нь бусад бодлогын баримт бичгээс орсон байна.

Үндсэн чиглэлийг хэрэгжүүлэхэд улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар 233.9 тэрбум, орон нутгийн төсвөөс 0.7 тэрбум, Хөгжлийн банкны санхүүжилтээр 110.0 тэрбум, гадаад эх үүсвэрээс 278.0 тэрбум, ТХХТ-ээр 3,189.0 тэрбум, ХЭДС-гаас 7.0 тэрбум, хувийн хэвшлээс 2.5 тэрбум, холимог эх үүсвэрээс /Хувийн хэвшил болон гадаад эх үүсвэрээс 14.0 тэрбум, Хөгжлийн банк болон гадаад эх үүсвэрээс  15.7 тэрбум, Улсын төсөв болон гадаад эх үүсвэрээс 1.5 тэрбум/ 31.2 тэрбум, нийт 3,852.3 тэрбум төгрөгийг төлөвлөжээ.

Засгийн газрын 2013 оны 322 дугаар тогтоолоор батлагдсан үнэлгээний журмыг баримтлан  үнэлгээ хийхэд төлөвлөсөн 158 арга хэмжээний 55 нь хэрэгжсэн, 72 нь хэрэгжилт дутуу, 31 нь хэрэгжээгүй буюу  58.9 хувийн биелэлттэй байна.

Үндсэн чиглэлийн арга хэмжээнд урьдчилсан гүйцэтгэлээр нийт 416.2 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө зарцуулсан нь төлөвлөсөн дүнгээс 9 дахин бага байгаагаас харахад санхүүжүүлэх эх үүсвэрийг бодитой төлөвлөөгүй, хөрөнгө нөөц хангалтгүй байсантай холбоотой байна.

ЗТХЯ, БОАЖЯ, ХЗДХЯ, ЭХЯ, ХХААХҮЯ, ХХМТГ, СЗХ-ны хариуцан хэрэгжүүлсэн арга хэмжээний хэрэгжилт бусад байгууллагуудтай харьцуулахад доогуур үзүүлэлттэй гарлаа.

Аудитаар төсвийн хөрөнгийг үр ашиггүй зарцуулсантай холбоотой 567.5 сая төгрөгийн, гэрээний үүргийг хугацаанд нь биелүүлээгүйтэй холбоотой 2,567.0 сая төгрөгийн, бусад алдаа, зөрчилтэй холбоотой 3,134.5 сая төгрөгийн дүнтэй зөрчлийг арилгуулахаар БСШУСЯ болон УУХҮЯ-нд албан шаардлага өглөө.

Аудитын дүнд үндэслэн дараах дүгнэлтийг гаргалаа. Үүнд:

• Үндсэн чиглэлийн зарим арга хэмжээний шалгуур үзүүлэлт, хүрэх түвшинг зохистой тодорхойлоогүй, санхүүжүүлэх эх үүсвэрийг үндэслэлтэй тогтоогоогүй байна;

• Үндсэн чиглэлд цаг хугацааны хувьд нэг жилд хэрэгжүүлэх боломжгүй, бэлтгэл ажил хангагдаагүй, тооцоо судалгаа дутуу зорилт, арга хэмжээ төлөвлөгдсөн нь биелэлтэд сөргөөр нөлөөлсөн байна;

• Хариуцан хэрэгжүүлэгч байгууллагуудын үндсэн чиглэлийн зорилт, арга хэмжээний хүрээнд авч хэрэгжүүлсэн ажлын үр дүн хангалтгүй байна;

• Үндсэн чиглэлийн зорилт, арга хэмжээг хэрэгжүүлэхэд шаардагдах санхүүжилтийг бүрэн шийдвэрлээгүй байна;

• Үндсэн чиглэлийн зорилт,арга хэмжээний хэрэгжилтийг тайлагнах, үнэлэхдээ холбогдох журмыг бүрэн баримтлаагүй байна;

Аудитын дүн, дүгнэлтэд үндэслэн үндсэн чиглэлийн зорилт, арга хэмжээний хэрэгжилт, үр дүнг сайжруулах, авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээг үр дүнтэй зохион байгуулах, зарим албан тушаалтанд хариуцлага тооцох, хяналт тавьж ажиллах чиглэлээр нийт 7 зөвлөмжийг ЗГХЭГ, Сангийн яам болон Төсвийн ерөнхийлөн захирагч нарт өглөө.