ХОВД АЙМАГ ДАХЬ ТӨРИЙН АУДИТЫН ГАЗРЫН 2012-2016 ОНЫ АЖЛЫН ТОВЧ ТАНИЛЦУУЛГА
ТҮҮХЭН ТОВЧООН
1973 оны 02 сард Ардын Хянан шалгах хороо
1995 оны 07 сард Аймгийн Хянан шалгах хороо
2003 оны 01 сард Аймгийн Аудитын газар
2014 оны 01 сард Үндэсний аудитын газрын харьяа Ховд аймгийн Аудитын газар
2016 оны 4 сараас Ховд аймаг дахь Төрийн аудитын газар
ЭРХЭМ ЗОРИЛГО
Үндэсний аудитын газрын хуулиар тодорхойлсон чиг үүргийг орон нутагт хэрэгжүүлэн, орон нутаг дахь төрийн байгууллагуудын төсвийн хөрөнгийн арвилан хэмнэлт, үр ашиг, үр нөлөөтэй байдлыг хангахад дэмжлэг үзүүлэх.
ҮНДСЭН ЧИГ ҮҮРЭГ
Үндэсний Аудитын Газрын харьяа Ховд аймгийн Аудитын газар нь аудит хийлгэсэн байгууллагын санхүүгийн тайлан санхүүгийн байдал, үйл ажиллагааны үр дүн болон мөнгөн гүйлгээг нягтлан бодох бүртгэлийн нийтээр хүлээн зөвшөөрсөн зарчмууд, нягтлан бодох бүртгэлийн олон улсын болон үндэсний стандартад нийцүүлэн үнэн зөв гаргасан эсэх талаар дүгнэлт гаргаж баталгаажуулах санхүүгийн тайлангийн аудит, шалгагдаж буй байгууллага чиг үүргээ хэрэгжүүлэхдээ өөрийн нөөцийг хэрхэн арвич хямгач, үр ашигтай бөгөөд үр нөлөөтэй ашиглаж байгааг шалгаж, дүгнэлт, зөвлөмж гаргах гүйцэтгэлийн аудит, аудит хийлгэсэн байгууллага үйл ажиллагаандаа хууль тогтоомж, нийтээр дагаж мөрдөх эрх зүйн актаар тогтоосон шаардлагыг сахин биелүүлж байгаа байдлыг шалгаж дүгнэлт, зөвлөмж гаргах нийцлийн аудит хийх чиг үүрэг бүхий орон нутаг дахь Төрийн аудитын байгууллага юм.
ЭРХЭМЛЭХ ҮНДСЭН ЗАРЧИМ
- Найдвартай
- Шударга
- Бодитой
СТРАТЕГИЙН ЗОРИЛТУУД
- Аймгийн аудитын газар нь хараат бус байдлыг хэрэгжүүлэн ажиллах
- Чиг үүргээ амжилттай хэрэгжүүлэх мэргэжлийн чадвартай хүний нөөц бүрдүүлж, гүйцэтгэлийн удирдлага, хариуцлага, урамшууллын дэвшилтэт технологи нэвтрүүлэх
- Төрийн аудитад мөрдөгдөж буй аудитын арга зүй ба стандарт, олон улсын шилдэг туршлага, арга зүй хандлагыг судалж үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлэх
- Гаргасан шийдвэр, бодлого, журмын хэрэгжилтийг сайжруулж, цаашдын байнгын хөгжил дэвшлийг хангах
- Аудитын чанар, үр нөлөөг сайжруулах
ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ХАМРАХ ХҮРЭЭ, БҮРЭН ЭРХ
ҮАГ-ын харьяа Ховд аймгийн Аудитын газар нь аймгийн нутаг дэвсгэрт дараахь бүрэн эрхийг хэрэгжүүлнэ.
- Төсвөөс санхүүжилт авсан, төсвийн орлого бүрдүүлдэг байгууллага, аж ахуйн нэгж төрийн өмчит болон төрийн өмчийн оролцоотой хуулийн этгээдийн үйл ажиллагаанд аудит хийх;
- Олон улсын байгууллага, гадаад орны санхүүжилтээр ажилладаг байгууллага, аж ахуйн нэгж, төсөл, хөтөлбөрийн үйл ажиллагаанд тэдний хүсэлтээр аудит хийх;
- Засгийн газрын тусгай зориулалтын сан, төсвөөс олгосон санхүүгийн дэмжлэг, эргэж төлөгдөх нөхцөлөөр ашиглуулж байгаа төсвийн хөрөнгө болон олон улсын байгууллага, гадаад орны Засгийн газар, байгууллага, иргэдээс Монгол Улсын Засгийн газар, төсвийн байгууллагад олгосон зээл, тусламж, хандивын ашиглалт, зарцуулалт, үр дүнд аудит хийх;
- Улс, орон нутгийн төсвийн хөрөнгө оруулалт, түүний үр дүнд аудит хийх;
- Аудитын явцад илэрсэн төлбөр, зөрчлийг барагдуулах акт тавих, албан шаардлага өгөх, хууль тогтоомж, эрх зүйн хэм хэмжээ тогтоосон бусад шийдвэрийг боловсронгуй болгох саналыг холбогдох байгууллагад тавих;
- Төрийн албан хаагч хуулиар хориглосон үйл ажиллагаа явуулсан, албан үүргээ биелүүлээгүй, албан тушаалын бүрэн эрхээ хэтрүүлсэн нь аудитын явцад илэрвэл түүнд хууль тогтоомжид заасны дагуу сахилгын хариуцлага тооцуулах асуудлыг эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтанд тавих.
- Төрийн болон орон нутгийн өмчийн ашиглалт, зарцуулалтад аудит хийж дүгнэлт гаргах.
- Сонгууль зохион байгуулахтай холбогдсон улсын төсвөөс санхүүжүүлсэн зардлын гүйцэтгэлд, түүнчлэн нам, эвсэл, нэр дэвшигчийн сонгуулийн зардлын санхүүжилт, түүний гүйцэтгэлд аудит хийж, дүгнэлт гаргах;
- Орон нутгийн захиргааны болон төсвийн байгууллагуудын үйл ажиллагааны үр дүн, санхүүгийн тайланд аудит хийх
- Орон нутгийн төсвөөс санхүүжилт авсан, төсвийн орлого бүрдүүлдэг байгууллага, аж ахуйн нэгж орон нутгийн өмчит болон орон нутгийн өмчийн оролцоотой хуулийн этгээдийн үйл ажиллагаанд аудит хийх;
- Орон нутгийн төсвийн жилийн эцсийн санхүүгийн нэгдсэн тайланд аудит хийж дүгнэлт гаргах;
- Орон нутгийн төсвийн төсөлд болон төсвийн хөрөнгийн үр ашгийг дээшлүүлэх, орлого нэмэгдүүлэх талаар санал боловсруулж аймаг, нийслэлийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хуралд оруулах;
МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙ АУДИТОРТ НИЙЛҮҮЛЭХ БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ АНГИ
- Санхүүгийн тайлангийн аудит
- Гүйцэтгэлийн аудит
- Нийцлийн аудит
- Аймгийн ИТХ-д төсвийн орлого нэмэгдүүлэх, төсвийн хөрөнгийн үр ашгийг дээшлүүлэх талаар санал, дүгнэлт гаргах
- Мэргэжил арга зүйн зөвлөгөө, судалгаа шинжилгээ
- Бусад дотоод бүтээгдэхүүн
АЖИЛЛАХ ХҮЧ:
Ховд аймгийн Аудитын газар дарга, тэргүүлэх аудитор -1, аудитын менежер-1 , ахлах аудитор-2, аудитор 3, шинжээч 3, жолооч-нярав 1, бүгд 11 орон тоотойгоор үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Үүнээс:
- Эдийн засгийн ухааны доктор PhD – 1
- магистр 3, Мэргэшсэн ня-бо-6,
- эдийн засагч,нягтлан бодогч 10,
- Төрийн албанд 6-31 жил ажилласан
- Нийт ажилчдын дундаж нас – 44
Төрийн дээд шагнал Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан тугийн одонгоор 1, Алтан Гадас одонгоор 3, Төрийн хяналтын тэргүүн 4, Эдийн засгийн тэргүүн 1, Санхүү банкны тэргүүний ажилтан 7 хүн тус тус шагнагдсан.
БИДНИЙ АМЖИЛТ:
- 2009 онд улсад Тэргүүн байр
- 2015 оны ажлаараа улсад 3-р байранд “Хүрэл гэрэгэ”
- 2016 онд “Оны шилдэг аудитын тайлан’’-д шалгарч “Мөнгөн гэрэгэ”
ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ХАМРАХ ХҮРЭЭ:
Ховд аймгийн төсвийн ерөнхийлөн захирагч 1, сумын төсвийн төвлөрүүлэн захирагч 17, Засгийн газрын тусгай сан 3, ТӨҮГ-3, ОНӨҮГ 6, орон нутгийн өмчийн оролцоотой ААН 22, Төсвийн шууд захирагч 171, орон нутгийн тусгай сан 44, бүгд 267 байгууллагыг хамруулан санхүү, гүйцэтгэл, нийцлийн аудитыг хэрэгжүүлэн ажиллаж байна.
2012-2016 ОНУУДЫН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТОВЧ ТАЙЛАН
“Санхүүгийн тайлангийн аудитын удирдлагын систем/СТАУС/’’ програм хангамж нэвтрүүлснээр санхүүгийн тайлангийн аудит хийх стандартчлагдсан горим, арга зүйг цахим хэлбэрт шилжүүлж, улмаар аудитыг улс, аймгийн хэмжээнд цахим хэлбэрээр нэгтгэж удирдах боломж бий болж, аудитын чанар үр нөлөө дээшилж бай на.
Сүүлийн 4 жилийн санхүүгийн тайлангийн аудитын дүгнэлтээс үзэхэд давхардсан тоогоор зөрчилгүй дүгнэлт авч байгаа байгууллагын тоо тогтмол хэмжээнд байж, хязгаарлалттай дүгнэлтийн тоо буурчээ.
Санхүүгийн тайлангийн аудитын баталгаажуулалтын сүүлийн 4 жилийн дүнгээр 49660,3 сая төгрөгийн алдаа илрүүлж залруулга хийлгүүлэн зөрчилгүй тайланг холбогдох системийн дээд байгууллагуудын төсвийн тухай хуульд заасан хугацаанд тайланд нэгтгүүллээ.
Аудитаар илэрсэн төлбөр зөрчилд үндэслэн аудитад хамрагдсан байгууллагуудад хэрэгжүүлэх зөвлөмжийг 2013 онд 678, 2014 онд 571, 2015 онд 687, 2016 онд 603-ийг тус тус өгч аудитаар өгсөн зөвлөмжийг хэрэгжүүлэн ажиллаж байна.
д/д | Онууд | Нийт бүртгэгдсэн зөвлөмжийн тоо | Арвилан хэмнэх | Үр ашиг дээшлүүлэх | Үр нөлөөг сайжруулах | Дотоод хяналтыг сайжруулах | Бусад |
1 | 2013 | 678 | 137 | 175 | 188 | 153 | 25 |
2 | 2014 | 571 | 129 | 141 | 122 | 139 | 40 |
3 | 2015 | 687 | 142 | 139 | 175 | 179 | 52 |
4 | 2016 | 603 | 150 | 168 | 223 | 47 | 15 |
Аймгийн санхүү, эдийн засгийн байдалд бодитой дүгнэлт өгч аймгийн ИТХ-ын Тэргүүлэгчид, хурлын дарга, Засаг дарга нарт тодорхой зөвлөмж өгч байгаагаас гадна сум байгууллагуудын төсвийн захирагч, нягтлан бодогч нарт мэргэжил арга зүйн зөвлөгөө өгөх, санхүүгийн тайланг баталгаажуулах аудитаар “хязгаарлалттай”, “сөрөг”, “татгалзсан” дүгнэлт авсан зарим нягтлан бодогчдод хариуцлага тооцох саналыг аймгийн төсвийн Ерөнхийлөн болон шууд захирагчдад аймгийн Аудитын газрын даргын албан шаардлагаар өгч ажиллаж байна.
Сүүлийн 4 жилд 11918,0 сая төгрөгийн төлбөр зөрчил илрүүлж 2663,1 сая төгрөгийн төлбөрийн акт бичиж 9255,0 сая төгрөгийн алдаа, зөрчлийг арилгуулах албан шаардлага бичиж зөрчлийг арилгуулан ажиллаж байна.
Аймгийн аудитын газрын зардлын 1 төгрөгт ноогдох үр өгөөж 26,4 төгрөг байсан бол 2016 онд 31 төгрөг болж жил бүр тооцсон үр өгөөж өсөж байна.
Мөн улс орон нутгийн төсвийн хөрөнгө оруулалтын ажлуудын мэдээллийг цахим системд нэгтгэж оруул хөрөнгө оруулалтын нэгдсэн мэдээллийн систем бий болгон ажиллаж байна.
БАЙГУУЛЛАГЫН ХАЯГ:
Монгол Улс, Ховд аймаг, Жаргалант сум, АЗДТГ. Утас: 70432545, 70433061
И-мэйл хаяг: Khovd@audit.gov.mn