Төв аймаг дахь Төрийн аудитын газар – Аймгийн 27 сумын удирдлагуудтай онлайн хурал зохион байгуулав.
Монгол Улсын Ерөнхий аудиторын 2018 оны А/125 дугаар тушаалаар батлагдсан ҮАГ-ын нэгдсэн удирдамж төлөвлөгөө, хөтөлбөрийн дагуу “Орон нутгийн хөгжлийн сан, Сум хөгжүүлэх сангийн хөрөнгийн зарцуулалт, үр дүн” сэдэвт аудит хийгдэж байгаатай холбогдуулан 27 сумын Засаг дарга, Засаг даргын орлогч, ИТХ-ын дарга, сумын санхүүгийн албаны дарга, нягтлан бодогч, татварын байцаагч, газрын даамал, сум хөгжүүлэх сан хариуцсан мал үржлийн тасгийн мэргэжилтэн болон багийн ИНХ-ын дарга, багийн Засаг дарга, иргэний төлөөллөөс 2-3 хүн оролцуулан онлайнаар аудитын нээлтийг хийлээ.
Мөн “Төрийн сангийн тогтолцоо, үйл ажиллагааны үр дүн”, “2018 оны Төсвийн тухай хуулийн хэрэгжилтийн явц”, “Малын вакцинжуулалтын зардлын зарцуулалт, үр дүн” сэдэвт аудитуудын явцын талаар мэдээлэл өгч, санал солилцлоо. Аудитын газраас шаардсан мэдээ, тайлан, судалгааг цаг хугацаанд нь үнэн зөв, иж бүрэн, албажуулан ирүүлэх, ямар хаягаар ирүүлэх талаар анхаарууллаа.
Онлайн хуралд Санхүү, төрийн сангийн хэлтсийн төсвийн мэргэжилтэн, орлогын мэргэжилтэн, төсвийн ерөнхий нягтлан бодогч, Хүнс, хөдөө аж ахуйн газрын үйлдвэрлэл, худалдаа үйлчилгээний хэлтсийн дарга, үйлдвэрлэл, үйлчилгээ хариуцсан мэргэжилтэн, Орон нутгийн өмчийн газрын худалдан авах ажиллагааны менежер, Хөрөнгө оруулалт хөгжлийн бодлогын хэлтсийн мэргэжилтэн нар оролцож сумдын төсөв болон ОНХС, СХС-тай холбоотой асуултад хариулт өглөө.
Сумдаас тавьсан санал, асуулт
-Өндөрширээт сумын ИТХ-ын дарга: ОНХС-ийн төсөв жилээс жилд танагдаад байна. Хүрэлцээгүй төсвөөр олигтой юм хийж болохгүй байна. Яагаад төсөв нь багсаад байгааг тайлбарлаж өгнө үү.
-Заамар сумын Хайлааст багийн Засаг дарга: ОНХС –ийн төсөв жил бүр буурч байна. Газар зүйн байршил, хүн амын тоогоороо манай сум нэлээд санхүүжилт авах ёстой. ОНХС-аар хийгдэх ажлыг иргэдээс санал авдаг энэ нь санхүүжилт хүрэлцээгүйгээс ач холбогдолгүй болж байна. Манай сум нь төсөвт маш их татвар төлдөг. Төсвөө шударга хуваарилах хэрэгтэй шүү дээ. Төсөвтөө тодотгол хийж нэлээд ажил хиймээр байна. Төсөвтөө тодотгол хийх мэдэлгүй сумын ИТХ ажиллаж байна. Хайлааст багийн цэцэрлэг шал нь цөмөрсөн тул вагончикт ажиллаж хүүхдээ авч байна. 2018 оны төсвийн төсөлд тусгагдсан боловч хойшилсон байна. Энэ талаар тайлбар авъя.
-Баяндэлгэр сумын Санхүү албаны дарга: Шилжих үлдэгдлээс хог хаягдал зайлуулах зардлын санхүүжилтийн эрх нээгдэхгүй байна. Эрхийг нь нээж өгнө үү?
-Эрдэнэсант сумын Засаг дарга: Ан амьтан агнах зөвшөөрлийн хураамж дээр аргал агнахаар төлөвлөгдсөн боловч зөвшөөрөл нь ирээгүй тул энэ нэр төрлийн орлого тасраад байгааг яаж шийдэв вэ?, Мөн цэцэрлэгт нэг бүлэг нэмж ажиллуулах хоолны зардал, багшийн цалинг шийдэж өгөх боломж байна уу?
-Мөнгөнморьт сумын Татварын байцаагч: Энэ жил манай суманд самар ургаагүй тул самрын орлого тасраад байна. Үүнээс шалтгаалан 10, 11, 12 сарын төсөвт хүндрэл үүсээд байна. СТСХ-ийнхэн анхаарч шийдэж өгнө үү.
-Баянцогт сумын Санхүү албаны дарга: Сум хөгжүүлэх санг мал үржлийн тасгийн мэргэжилтэн хариуцаж байгаа боловч нягтлан бодогч санхүүгийн тайланг гаргаж байгаа, мэргэжилтэн санхүүгийн тайлан гаргаж чаддаггүй, үүнийг бодлогоор зохицуулж өгөхөд анхаарна уу?
-Заамар сумын ЗДТГ-ын нягтлан бодогч: Сум хөгжүүлэх сан дээр суугдсан програм болхи хийгдсэн байна. Суугдсан цагаас нь хойш өдөр бүр ярьж сайжруулалт хийлгэж байгаа, хамаг юм нь болохгүй, таарахгүй, зөрүүтэй гараад байна. Мөн санхүүгийн тайлан програмаас гардаг баймаар байна.
-Баянцогт сумын Санхүү албаны дарга:Сум хөгжүүлэх сангийн програм нь санхүүгийн тайланг шууд гаргадаг байхаар хийгдээгүй, зөвхөн зээлийн мэдээлэл шивэх л зориулалтай, өртөг өндөр 750.0 мянган төгрөгийн үнэтэй, ач холбогдолгүй програм авсныг дээд зохих байгууллагуудад нь тавьж шийдвэрлэж өгнө үү?
-Баяндэлгэр сумын Санхүү албаны дарга: Сум хөгжүүлэх сангийн програм нь тусдаа байгаад ач холбогдолгүй шүү дээ, санхүүгийн тайлангаа өөр програмаар гаргах болж байна. Нэг талд нь зохион байгуулах хэрэгтэй.
Дээрх саналуудтай холбоотой асуудлуудаар аудитын баг газар дээр нь очиж нарийвчлан судалгаа хийж, аудитаар эрсдэлийг чиглүүлж ажиллана.
Төв аймаг дахь Төрийн аудитын газраас хоёр баг 2018.09.20-ноос 14 хоног Эрдэнэ, Баяндэлгэр, Архуст, Баян, Баянцагаан, Баян-Өнжүүл, Бүрэн, Дэлгэрхаан, Эрдэнэсант, Өндөрширээт, Лүн гэсэн 12 суманд ажиллах талаар удирдамжийг танилцуулан холбогдох мэргэжилтнүүдийг бэлэн байлгах талаар мэдээлэл хийллээ.