АЙМГИЙН АУДИТЫН ГАЗРЫН ТҮҮХЭН ЗАМНАЛ /1995-2016 ОН/
Хянан шалгах хороо байгуулагдсан нь:
Дэлхийн зарим улс орнуудад хараат бус хөндлөнгийн хяналтын байгууллага үүсч хөгжөөд 200 гаруй жил өнгөрсөн, Монгол улс зах зээлийн эдийн засгийн харилцаанд шилжсэнтэй холбогдуулан хараат бус хөндлөнгийн хяналтын байгууллага зайлшгүй хэрэгтэй, энэ нь улс орны хөгжилд чухал үүрэгтэй гэдэг нь тодорхой болж 1990-ээд оны дундуур чиг үүрэг бүхий байгууллагыг үүсгэн байгуулах эхлэл нь тавигдсан байна. Монгол Улсын Их Хурлаас 1995 онд Төрийн хяналт шалгалтын тухай хуулийг баталж Төрийн хянан шалгах хороог байгуулжээ. Төрийн хяналт шалгалтын тухай хуулийн дагуу аймгийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын Тэргүүлэгчдийн хуралдааны тогтоол гарч аймгийн Хянан шалгах хороог байгуулан, хорооны даргаар Б.Сандагийг томилсоноор 1995 оны 07 сарын 07-оос үйл ажиллагаа явуулж эхэлжээ. Хянан шалгах хорооны гишүүнээр М.Нямжав, Ж.Баатар, Г.Гэрэлмаа, Ж.Гаваа, Б.Баярсайхан, Г.Аварзэд, С.Галсанчоймбол, С.Төмөрхүү, С.Чинзориг, Т.Нямжав, Г.Маньбазар, Ш.Ган-Эрдэнэ, Д.Нямдорж, хянан байцаагчаар Х.Мянгалаа, Б.Дорж, О.Баатар, С.Содном-Иш, Ж.Туул, Ч.Тайванбаатар, Д.Түмэнжаргал, Р.Цанжидмаа, Б.Янжинсүрэн, Б.Нямдорж нар, жолоочоор Б.Алтангэрэл ажиллаж байжээ.
Аудитын газар болж өөрчлөгдсөн нь:
2003 оны Монгол Улсын Их Хурал Төрийн хянан шалгалтын тухай хуульд өөрчлөлт оруулж, Төсвийн байгууллагын удирдлага санхүүжилтийн тухай, Төрийн аудитын тухай хуулиудыг баталж, Төрийн хянан шалгах хороог татан буулгаснаар Төрийн аудитын байгууллага бий болсон түүхтэй. Энэ хуулийн хүрээнд аймгийн ИТХ-н Тэргүүлэгчдийн 2003 оны тогтоолоор аймгийн Аудитын газрыг байгуулан Ерөнхий аудитороор Г.Бямбажавыг томилж, анх үйл ажиллагаагаа эхлүүлжээ.
Аймгийн Аудитын газарт Ерөнхий аудитороор Г.Бямбажав, С.Төмөрхүү, аудитын менежерээр Б.Нямдорж, Р.Цанжидмаа, ахлах аудитороор Г.Гүнжидмаа, Т.Наранчимэг, Д.Ганзориг, Д.Эрдэнэчимэг, Х.Түвшинбаяр, Ж.Бүжинханд, аудитороор, Г.Цэцэгмаа, ахлах шинжээчээр Б.Цэцэгмаа, шинжээчээр Т.Батсайхан, Ц.Шарав, Д.Мөнхтуяа, Д.Цэрэнханд, Х.Билэгбаяр, Э.Сүнжидмаа, Д.Амартүвшин, Ц.Сайханжаргал, нягтлан бодогч Ц.Цэвэлмаа, жолооч З.Баасансүрэн, Н.Энхбаатар, Х.Цолмон, үйлчлэгч Д.Энх-Оюун, харуул Л.Сутай, Б.Отгонжаргал, Г.Бумцэнд, Ц.Золзаяабаатар нар ажиллаж байжээ.
Үндэсний аудитын газрын харьяа Аудитын газар болж шинэчлэгдсэн нь:
2013 оны 11 дүгээр сарын 07-ны өдрийн Төрийн аудитын тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулснаар Төрийн аудитын орон нутаг дахь салбар байгууллагын статустай үйл ажиллагаа явуулж байна. Уг өөрчлөлт нь хөндлөнгийн хараат бус байдлыг хангах чухал дэвшилт болсон юм.
Өнөөгийн байдлаар 17 орон тоотойгоор үйл ажиллагаа явуулж байгаа бөгөөд тэргүүлэх аудитор Х.Түвшинбаяр, аудитын менежер Д.Эрдэнэчимэг, ахлах аудитор Ж.Бүжинханд, Д.Цэрэнханд, ахлах шинжээч Б.Цэцэгмаа, Э.Сүнжидмаа, аудитор Г.Цэцэгмаа, шинжээч Х.Билэгбаяр, Ц.Сайханжаргал, Н.Монголжийбуу, Г.Энхдэлгэр, жолооч Х.Цолмон, үйлчлэгч Д.Энх-Оюун, харуул Л.Сутай, Г.Бумцэнд, Б.Отгонжаргал, Ц.Золзаяабаатар нар ажиллаж байна.
Манай үндсэн ажилтнууд нь нягтлан бодогч, эдийн засагч, эрх зүйч мэргэжилтэй бөгөөд тэдний 5 нь Монгол улсын мэргэшсэн нягтлан бодогч юм.
ЭРХЭМ ЗОРИЛГО
Хянан шалгах хорооны эрхэм зорилго нь: Аймгийн ИТХ-д төсөв санхүүгийн талаар мэдээлэл өгөх, шалгалтаар илэрсэн зөрчлийн шалтгаан нөхцлийг тогтоож, түүнийг арилгах, дахин гаргуулахгүй байх, зөрчигдөж байгаа эрхийн актыг өөрчлөх, санал өгөх, Засаг Даргын Тамгын газрын хэлтэс, агентлагуудын хүлээх хариуцлагыг өндөржүүлэх, үр ашиг, үр нөлөөг дээшлүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх явдал байлаа.
Аудитын газрын эрхэм зорилго нь: Орон нутгийн төр, захиргааны байгууллагуудын хариуцлага, арвилан хэмнэлтийн зарчим, үр дүн, үр нөлөөг дээшлүүлэх, санхүүгийн хариуцлага нэвт тунгалаг байдлыг бий болгоход туслах, аймгийн ИТХ-ын үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх байлаа.
Үндэсний аудитын газрын харьяа Говь-Алтай аймгийн Аудитын газрын эрхэм зорилго нь: Төрийн эрх барих дээд байгууллагын үүргээ хэрэгжүүлэхэд нь Улсын Их Хуралд дэмжлэг үзүүлж, эх орон ард түмний эрх ашгийн төлөө Засгийн газрын хариуцлага, үйл ажиллагааны үр ашиг, үр нөлөөг дээшлүүлэхэд тусална.
ЧИГ ҮҮРЭГ
Хянан шалгах хороо нь: Төсвийн орлогын бүрдүүлэлт, хуваарилалт, зарцуулалтыг хянан шалгах, төрийн өмчийн эд хөрөнгийн хадгалалт, хамгаалалтад тавих дотоодын хяналт шалгалтыг хэрхэн хэрэгжүүлж байгааг хянан шалгах, төрийн албан тушаалтан төрийн албан хаагчийн ёс зүйн хэм хэмжээг зөрчсөн эсэхийг шалгаж дүгнэлт гаргах чиг үүрэгтэй байлаа.
Аудитын газар нь: Төрийн аудитын байгуулллага /Үндэсний аудитын газар/-ын хэрэгжүүлэх бүрэн эрхийг орон нутгийн төвшинд хэрэгжүүлэх. Тухайлбал:
- Улс, орон нутгийн төсвөөс санхүүжилт авсан, төсвийн орлого бүрдүүлдэг буюу орон нутгийн өмчит болон орон нутгийн өмчийн оролцоотой хуулийн этгээдийн үйл ажиллагаанд санхүүгийн, гүйцэтгэлийн, нийцлийн аудит хийх.
- Орон нутгийн төсвийн төсөлд болон төсвийн хөрөнгийн үр ашгийг дээшлүүлэх, орлого нэмэгдүүлэх талаар санал боловсруулж аймгийн ИТХ-д оруулах.
- Засгийн газрын тусгай зориулалтын сан, төсвөөс олгосон санхүүгийн дэмжлэг, эргэж төлөгдөх нөхцөлөөр ашиглуулж байгаа төсвийн хөрөнгө болон олон улсын байгууллага, гадаад орны Засгийн газар, байгууллага, иргэдээс Монгол улсын Засгийн газар, төсвийн бусад байгууллагад олгосон зээл, тусламж, хандивын ашиглалт, зарцуулалт, үр дүнд аудит хийх.
- Аудитын явцад илэрсэн төлбөр, зөрчлийг барагдуулах акт тавих, албан шаардлага өгөх, хууль тогтоомж, эрх зүйн хэм хэмжээ тогтоосон бусад шийдвэрийг боловсронгуй болгох саналыг холбогдох байгууллагад тавих.
- Төрийн албан хаагчийн хуулиар хориглосон үйл ажиллагаа явуулсан, албан үүргээ биелүүлээгүй, албан тушаалын бүрэн эрхээ хэтрүүлсэн нь аудитын явцад илэрвэл түүнд хууль тогтоомжид заасны дагуу сахилгын шийтгэл ногдуулах асуудлыг эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтанд тавих.
Үндэсний аудитын газрын харьяа Говь-Алтай аймгийн Аудитын газрын чиг үүрэг нь: Улсын Их Хурал хяналтын чиг үүргээ хэрэгжүүлэх болон төсвийн хөрөнгийн арвилан хэмнэлт, үр ашиг, үр нөлөөтэй байдлыг хангахад дэмжлэг үзүүлэх явдал юм.
ҮР НӨЛӨӨ
Төрийн хөндлөнгийн хяналтын хараат бус байгууллага үүсч хөгжсөнөөр дараахь үр нөлөө гарч байна.
- Төсвийн орлого нэмэгдэхэд жил бүр ахиц гарсаар байна.
- Төсвийг арвилан хэмнэлттэй үр ашигтай зарцуулахад илүү анхаардаг боллоо.
- Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хадгалалт, хамгаалалт, ашиглалт сайжирч, түүнд тавих дотоодын хяналт дээшилж байна.
- Анхан шатны болон нягтлан бодох бүртгэлийн хөтлөлт сайжирч, санхүүгийн тайлангийн олон улсын стандартын нэвтрэлтийг дээшлүүлэх, дэлхий нийтийн жишигт ойртуулах талаар идэвхи санаачлагатай ажиллах боллоо.
АЖЛЫН АМЖИЛТ
- Аймгийн ИТХ-д жил бүр тайлангаа тавьж “Бүрэн хангалттай” гэсэн үнэлгээ авч байсан.
- Мөн Монгол улсад хянан шалгах байгууллага үүсч хөгжсний 80 жилийн ойн үеэр зохиогдсон шилдэг тайлан шалгаруулах уралдаанд “Тэргүүн байр” эзэлж байв.
- 2005 онд нягтлан бодох бүртгэлийн олон улсын стандарт нэвтрүүлсэн байгууллага болж гэрчилгээ авлаа.
- 2007 онд аймгийн ЗДТГ-ын Санхүү, эдийн засгийн бодлого зохицуулалтын хэлтсээс жил бүр зохион байгуулдаг орон нутгийн төсвийн байгууллагуудын төсөв, санхүүгийн үйл ажиллагааг 10 үзүүлэлтээр дүгнэхэд “Тэргүүн байр”-т шалгарлаа.
- Системийн хэмжээнд 2008, 2009, 2010, 2011 онд үйл ажиллагааны үр дүнгээр “хангалттай” үнэлгээ авч “Хүндэт өргөмжлөл”-өөр шагнууллаа.
- Мөн аймгийн төрийн захиргааны байгууллагуудын дунд зохиогдсон “Цэц” хууль зүйн уралдаант тэмцээнд амжилттай оролцож “Тэргүүн байр”-т шалгарлаа.
- 2012 онд ажлаараа системдээ “Тэргүүлсэн хамт олон”-оор, аймгийн хэмжээнд “Тэргүүний хамт олон”-оор шалгарч “Хүндэт өргөмжлөл”-өөр шагнууллаа.
- 2013 онд ажлаараа системдээ “Гутгаар байр”-т шалгарч “Хүндэт өргөмжлөл”-өөр шагнууллаа.
- Системийн хэмжээнд 2014 оны үйл ажиллагааны үр дүнгээрээ “Дэд байр”-т шалгарлаа.
- Системийн хэмжээнд 2015 оны үйл ажиллагааны үр дүнгээрээ “Тусгай байр”-т шалгарлаа.
- Мөн 2014 онд “Мэргэжлийн тасралтгүй сургалтын хөтөлбөрийн хүрээнд зохион байгуулагдсан спортын тэмцээнд “Дэд байр”-т шалгарсан.
- 2004, 2009, 2015 онуудад зохион байгуулагдсан Төрийн байгууллагын бүтэц, зохион байгуулалт, архив бичиг хэргийн хөтлөлтийн улсын үзлэгээр “А” үнэлгээг авлаа.
- Мөн жил бүр орон нутагт зохион байгууллагддаг спортын уралдаан тэмцээнүүдэд хамт олноороо байнга оролцож эхний болон шагналт байруудад шалгарч байсан байна.
- Манай хамт олны дотроос санхүү банкны тэргүүний ажилтнаар 4 хүн, төрийн хяналтын тэргүүний ажилтан 1 хүн, эдийн засгийн тэргүүний ажилтнаар 2 хүн, ҮАГ-ын жуух бичгээр 4 хүн, Сангийн яамны жуух бичигээр 7 хүн, Сангийн яамны 100 жилийн хүндэт тэмдгээр 2 хүн, Залуучуудын хөдөлмөрийн алдар алтан медалиар 4 хүн, аймгийн хөдөлмөрийн аварга ажилтнаар 1 хүн, аймгийн тэргүүний хянан шалгагчаар 1 хүн, аймгийн ИТХ-ын жуух бичгээр 3 хүн, аймгийн Засаг даргын жуух бичгээр 5 хүн, байгууллагын хөдөлмөрийн аваргаар 4 хүн, байгууллагын шилдэг арга зүйтэй аудитороор 1 хүн тус тус шагнагдсан байна.
АЖЛЫН ҮЗҮҮЛЭЛТ
Манай байгууллага нь 2003-2016 оны байдлаар давхардсан тоогоор 5074 байгууллага, аж ахуйн нэгж, сан, төсөл, хөтөлбөрийн үйл ажиллагааг хамарсан 2660 удаагийн аудит хийж 349.7 тэрбум төгрөгийн зөрчил илрүүлж, 5.6 тэрбум төгрөгийн орлого төсөвт оруулаад байна.
Ажиллагсадын ажиллах нөхцөл боломж ихээхэн сайжирч орчин үеийн тоног төхөөрөмжөөр бүрэн хангагдсаны дотор улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар 546.0 сая төгрөгийн төсөвт өртөгтэй албан конторын барилга 2013 онд ашиглалтанд орж үйл ажиллагаа явуулж байна. Энэ бүхний үр дүнд албан хаагч нарын ажиллах идэвхи ихээхэн нэмэгдэж ажлын үр дүн мэдэгдэхүйц сайжирлаа.
Аймаг орон нутгийн хэмжээнд хэрэгжих боломжтой асуудлыг хөндөж тавьсны үр дүнд аудитын мөрөөр аймаг орон нутгийн хэмжээнд хийсэн үр дүнтэй ажлуудыг дурьдвал:
ИТХ: Аймгийн ИТХ-аар Санхүүгийн тайлангийн аудитын дүн хэлэлцүүлж аудитаар илэрсэн зөрчлийг арилгах, тухайн жилийн санхүүгийн тайлангийн аудитаар “Зөрчилгүй” дүгнэлт авсан байгууллагуудын дарга, нягтлан бодогч нарыг урамшуулах, “Сөрөг”, “Дүгнэлт өгөхөөс татгадзсан” дүгнэлт авсан, аудит хийлгээгүй байгууллагуудын дарга, нягтлан бодогч нарт хариуцлага тооцох ИТХ-ын тогтоолыг гаргуулдаг болсон.
Аудитын шийдвэрийн мөрөөр ИТХ нь Түгээмэл тархацтай ашигт малтмалын борлуулалтын үнэлгээг шинэчлэн тогтоон баталсан, мөн сум хөгжүүлэх сангийн хөрөнгийг зарцуулах талаар гаргасан аймгийн ИТХ-ын Тэргүүлэгчдийн 2012 оны 34 дүгээр тогтоолыг хүчингүй болгосон байна.
Аймгийн Засаг дарга, ЗДТГ нь:
Аймгийн Засаг дарга нь аймгийн ИТХ-аас санхүүгийн тайлангийн аудитын дүн хэлэлцээд аудитаар илэрсэн төлбөр зөрчлийг арилгах хугацаатай үүрэг даалгавар өгсний дагуу төрийн албан хаагчдын гар утасны ярианы лимитийн талаар журам батлан мөрдөж ажиллаж байна. Мөн Шилэн дансны тухай хуулийг хэрэгжүүлэх тухай албан даалгавар гаргаж биелэлтийг тооцсон байна.
Аймгийн Санхүү, төрийн сангийн хэлтэс, Хөгжлийн бодлогын хэлтэс хамтран хөрөнгө оруулалт, төсөл арга хэмжээний гэрээний загвар, алдангийн дээд, доод хязгаарыг аймгийн хэмжээнд нэг болгон баталсан.
Аймгийн Санхүү төрийн сангийн хэлтсээс Төсвийн ерөнхийлөн захирагчийн хүрээний төсөвт байгууллагуудад мөрдөх нягтлан бодох бүртгэлийн бодлогын баримт бичгийг боловсруулан баталсан.
Гүйцэтгэлийн аудитаар өгсөн шийдвэрийн дагуу аймгийн Орон нутгийн өмчийн алба нь “Орон нутгийн өмчит хуулийн этгээд хөрөнгө олж авах, данснаас хасах журам”-ыг шинэчлэн батлахаар аймгийн ИТХ-д өргөн барьж шийдвэрлэх шатандаа явж байна.
Аймгийн аудитыг газраас аймгийн хэмжээнэд болон салбарын хэмжээнд эрсдэлтэй зөрчил дутагдалтай байгаа асуудлаар нэгдсэн судалгаа хийж нэгдсэн бодлогоор зөрчил дутагдлыг арилгах боломжтой шийдвэрийг эрх бүхий албан тушаалтанд хүргүүлэхийг зорьж ажиллаж байна.
Эдгээрээс харахад манай байгууллагаас өгсөн шийдвэрүүдийн дагуу үр дүнгээ өгөх бодитой ажлууд хийгдсээр байгаа нь бидний болон орон нутгийн удирдах, санхүүгийн ажилтнуудын ажлын нэгэн чухал үзүүлэлт билээ.
2003-2016 ОНУУДАД ХИЙСЭН АУДИТ,
ХАМРАГДСАН БАЙГУУЛЛАГЫН ҮЗҮҮЛЭЛТ
ҮЗҮҮЛЭЛТ | х/н | Он | ||||||||||||||
2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | Дүн | ||
Шалгалтын тоо | тоо | 22 | 70 | 81 | 180 | 201 | 176 | 182 | 276 | 212 | 232 | 242 | 311 | 274 | 292 | 2,751.0 |
Санхүүгийн тайлангийн аудит | тоо | 3 | 48 | 58 | 152 | 178 | 161 | 169 | 184 | 184 | 207 | 207 | 291 | 259 | 280 | 2,381.0 |
Гүйцэтгэлийн, нийцлийн аудит | тоо | 19 | 22 | 23 | 28 | 23 | 15 | 13 | 92 | 28 | 25 | 35 | 20 | 15 | 12 | 370.0 |
Хамрагдсан байгууллага | тоо | 22 | 70 | 81 | 180 | 201 | 159 | 353 | 317 | 274 | 611 | 379 | 884 | 735 | 808 | 5,074.0 |
Санхүүгийн тайлангийн аудит:
Санхүүгийн тайлангийн аудитыг 2003-2013 он хүртэл Төсвийн байгууллагын удирдлага санхүүжилтийн тухай хуулийн дагуу, 2014-2016 онуудад Төсвийн тухай хуулийн дагуу хийсэн. Хүснэгтээс харахад 2014 онд 291 санхүүгийн тайланд аудит хийсэн нь сумын тусгай шилжүүлэгийн байгууллагуудын нэгтгэсэн тайлан, нийтийн ерөнхий үйлчилгээний нэгтгэсэн тайланд аудит хийснээр тоо өссөн байна.
Санхүүгийн тайлангийн аудитад 2015 оноос эхлэн Сум хөгжлийн сан, Байгаль хамгаалах нөхөн сэргээн сангийн санхүүгийн тайланд, сумын тусгай шилжүүлэгийн болон нийтийн ерөнхий үйлчилгээний тайланг нэгтгэсэн бие даасан аудит хийж дүгнэлт өгдөг болсон.
Гүйцэтгэлийн болон нийцлийн аудит:. Гүйцэтгэлийн аудитыг 2003-2013 онуудад аймгийн Аудитын газар аймгийн ИТХ, Засаг дарга нараас санал авч нэгтгэн үйл ажиллагааны төлөвлөгөөнд тусгаж хийдэг байсан.
Төрийн аудитын тухай хуульд өөрчлөлт орсноор 2014 оноос ҮАГ-ын харьяа болж УИХ-ын байнгын хорооноос баталсан, аймгийн ИТХ-аас ирүүлсэн саналын хүрээнд гүйцэтгэлийн болон нийцлийн аудитыг хийж байна.
ҮНДЭСНИЙ АУДИТЫН ГАЗРЫН ХАРЬЯА ГОВЬ-АЛТАЙ АЙМГИЙН
АУДИТЫН ГАЗРЫН 2003-2016 ОНЫ НИЙТ ЗӨРЧЛИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТ |
|||||||||||||||||
ҮЗҮҮЛЭЛТ | х/н | Он | |||||||||||||||
2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | Ä¿í | |||
Нийт төлбөр, зөрчлийн дүн | илрүүлсэн | сая. төг | 239.8 | 740.9 | 1,594.2 | 1,085.4 | 506.4 | 3,455.7 | 3,287.2 | 10,903.3 | 5,140.4 | 30,184.6 | 19,705.1 | 178,379.8 | 27,685.4 | 48,795.9 | 331,704.1 |
залруулсан | 239.8 | 740.9 | 1,594.2 | 1,084.7 | 507.1 | 3,455.7 | 2,979.7 | 10,917.8 | 1,064.7 | 2,710.1 | 3,576.3 | 4,376.4 | 2,633.2 | 11,024.5 | 46,905.1 | ||
Акт | Тогтоосон | тоо | 3 | 2 | 9 | 17 | 12 | 16 | 53 | 73 | 192 | 278 | 495.0 | 257.0 | 183.0 | 1,590.0 | |
сая. төг | 0.4 | 4.1 | 19.7 | 11.9 | 45.7 | 13.4 | 72.5 | 68.8 | 316.8 | 862.4 | 1,597.0 | 1,031.0 | 1,377.4 | 5,421.1 | |||
Барагдуулсан | тоо | 3 | 2 | 8 | 18 | 12 | 10 | 59 | 59 | 196 | 256 | 457.0 | 226.0 | 128.0 | 1,434.0 | ||
сая. төг | 0.4 | 4.1 | 19 | 12.6 | 45.7 | 10 | 75.9 | 47.6 | 328.3 | 623.4 | 1,005.3 | 1,333.3 | 829.9 | 4,335.5 | |||
Албан шаардлага | өгсөн | тоо | 7 | 4 | 9 | 13 | 11 | 124 | 126 | 240 | 142 | 739 | 552 | 611.0 | 299.0 | 185.0 | 3,062.0 |
сая. төг | 106.6 | 158.5 | 178.2 | 288.5 | 238.6 | 266.5 | 1,421.6 | 873.2 | 1,682.9 | 26,254.8 | 14,401.7 | 121,421.6 | 20,696.6 | 33,169.5 | 221,158.8 | ||
биелсэн | тоо | 7 | 4 | 9 | 13 | 11 | 124 | 101 | 259 | 116 | 765 | 548 | 584.0 | 297.0 | 163.0 | 3,001.0 | |
сая. төг | 106.6 | 158.5 | 178.2 | 288.5 | 238.6 | 266.5 | 1,117.5 | 1,177.4 | 1,462.8 | 26,474.9 | 14,333.5 | 113,867.2 | 28,240.3 | 25,453.5 | 213,364.0 | ||
Зөвлөмж | өгсөн | заалт | 20 | 35 | 134 | 49 | 103 | 438 | 317 | 480 | 206 | 82 | 94 | 75.0 | 89.0 | 75.0 | 2,197.0 |
биелсэн | 20 | 35 | 134 | 49 | 103 | 438 | 19 | 543 | 396 | 127 | 88 | 47.0 | 94.0 | 74.0 | 2,167.0 | ||
Хариуцлага тооцох | Санал | 38 | 21 | 28 | 24 | 110 | 87 | 40.0 | 133.0 | 101.0 | 582.0 | ||||||
хэрэгжсэн нь | 38 | 18 | 28 | 20 | 97 | 100 | 32.0 | 133.0 | 91.0 | 557.0 |
Санхүү, гүйцэтгэлийн болон нийцлийн аудитаар илрүүлсэн зөрчил, акт, албан шаардлага тухайн жилд хийсэн аудитын цар хүрээнээс хамаарч үзүүлэлтүүд өсч, буурсан байна.
2003-2016 ОНЫ ТӨСӨВТ ОРУУЛСАН МӨНГӨН ДҮНГИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТ | |||||||||||||||||
ҮЗҮҮЛЭЛТ | х/н | Он | |||||||||||||||
2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | Дүн | |||
Төсөвт оруулсан мөнгөний дүн | сая. төг | 0.4 | 0.8 | 7.3 | 28.5 | 20.6 | 57.0 | 22.2 | 114.5 | 114.8 | 379.7 | 1,455.9 | 955.1 | 1,700.4 | 829.7 | 5,686.9 | |
Үүнээс | Улсын төсөвт | сая. төг | 29.5 | 41.8 | 71.3 | ||||||||||||
Орон нутгийн төсөвт | сая. төг | 0.4 | 4.1 | 19.7 | 11.9 | 45.7 | 10 | 75.9 | 81.2 | 292.1 | 159.9 | 372.0 | 1,036.0 | 207.3 | 2,316.2 | ||
Хөрөнгө оруулалтын дансанд | сая. төг | 963.4 | 332.1 | 1,295.5 | |||||||||||||
Хүний хөгжлийн санд | 177.7 | 26.0 | 203.7 | ||||||||||||||
ОНХС, СХС-д | 15.7 | 14.7 | 402.1 | 256.5 | 429.6 | 1,118.6 | |||||||||||
ЭМД, НДС-д | 4.8 | 10.8 | 15.6 | ||||||||||||||
МХС | 132.8 | 132.8 | |||||||||||||||
иргэн, байгууллагад | 2.9 | 53.5 | 106.0 | 40.8 | 60.0 | 263.2 | |||||||||||
Үйлчилгээний төлбөр | сая. төг | 0.8 | 3.2 | 8.8 | 8.7 | 11.3 | 12.2 | 38.6 | 33.6 | 39.5 | 40.1 | 38.2 | 35.0 | 270.0 |
Аймгийн Аудитын газар нь санхүүгийн тайлангийн аудит, гүйцэтгэлийн болон нийцлийн аудитаар 2003-2007 онуудад 0.4-20.6 сая төгрөгийг, 2010-2016 онуудад 114.8-1,700.4 сая төгрөгийг төсөвт төвлөрүүлсэн байна. Орон нутгийн төсөвт 2,316.2 сая төгрөгийг, улсын төсөвт 71.3 сая төгрөгийг, хөрөнгө оруулалтын дансанд 1,295.5 сая төгрөгийг, хүний хөгжлийн санд 203.7 сая төгрөгийг, ОНХС, СХС-гийн дансанд 1,118.6 сая төгрөгийг, мал хамгаалах санд 132.8 сая төгрөгийг, иргэн байгууллагад 263.2 сая төгрөгийг, үйлчилгээний төлбөрөөс 270.0 сая төгрөгийг нийт 5,686.9 сая төгрөгийг төсөвт оруулсан байна. Эндээс харахад аймгийн Аудитын газар нь сүүлийн жилүүдэд хийсэн аудитын тоо цөөрсөн хэдий ч аудитын чанар сайжирч илрүүлэлт өссөн харагдаж байна.
2003-2016 ОНЫ ТӨСВИЙН САНАЛД ӨГСӨН ҮЗҮҮЛЭЛТ |
|||||||||||||||||
ҮЗҮҮЛЭЛТ | х/н | Он | |||||||||||||||
2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | Дүн | |||
Төсвийн орлого нэмэгдүүлэх санал | тоо | 5 | 5 | 5 | 2 | 6 | 6 | 12 | 4 | 1 | 4 | 5 | 2.0 | 3 | 5 | 65.0 | |
сая. төг | 20.6 | 66.8 | 30.4 | 20 | 980.9 | 182.2 | 461.2 | 173.4 | 47.9 | 553.4 | 768.9 | 43.7 | 851.7 | 606.7 | 4,807.8 | ||
Үүнээс: хэрэгжсэн санал | тоо | 5 | 5 | 5 | 2 | 5 | 3 | 8 | 4 | 1 | 4 | 5 | 2.0 | 3 | 52.0 | ||
сая. төг | 20.7 | 66.8 | 30.4 | 18.1 | 965.9 | 133.1 | 103.8 | 173.4 | 47.9 | 553.4 | 768.9 | 43.7 | 500.7 | 3,426.8 | |||
Төсвийн зарлага хямдруулах,үр ашиг дээшлүүлэх | тоо | 3 | 2 | 3 | 3 | 2 | 5 | 5 | 10.0 | 4 | 37.0 | ||||||
сая. төг | 74.1 | 5.9 | 32.9 | 153 | 81 | 231.7 | 413.1 | 2,498.2 | 214.0 | 3,703.9 | |||||||
Үүнээс: хэрэгжсэн санал | тоо | 3 | 2 | 3 | 3 | 2 | 5 | 5 | 5.0 | 4 | 32.0 | ||||||
сая. төг | 74.1 | 5.9 | 32.9 | 83 | 81 | 231.7 | 413.1 | 2,209.8 | 214.0 | 3,345.5 |
Төсвийн төсөлд санал өгөх: Аймгийн Аудитын газар нь жил бүр үйл ажиллагааны төлөвлөгөөнд тусгаж хуулийн дагуу төсвийн орлого нэмэгдүүлэх , зардал бууруулах саналыг өгдөг. Төсвийн орлого нэмэгдүүлэх саналыг 2003-2005 онд нийт 117.8 сая төгрөгийн орлого нэмэгдүүлэх санал өгч 100 хувь хэрэгжүүлэн ажилласан, 2006-2016 онуудад 4,690.0 сая төгрөгийн 5 санал өгч 3,308.9 сая төгрөгийн 37 санал буюу 70.6 хувийг хэрэгжүүлэн ажилласан байна.
Төсвийн зардал бууруулах санлыг 2003-2008 онуудад 112.9 сая төгрөгийн 8 санал өгч 100 хувь хэрэгжүүлэн ажилласан, 2009-2016 онуудад 3,591.0 сая төгрөгийн 29 санал өгч 3,232.6 сая төгрөгийн 24 саналыг буюу 90 хувийг хэрэгжүүлэн ажиллажээ.
2003-2016 ОНЫ ҮР ӨГӨӨЖ ,ТӨСӨВ САНХҮҮГИЙН ТАЛААРХ ҮЗҮҮЛЭЛТ |
|||||||||||||||||
ҮЗҮҮЛЭЛТ | х/н | Он | |||||||||||||||
2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | Дүн | |||
Нийт бүртгэсэн санхүүгийн үр өгөөж | тоо | 25 | 47 | 642 | 142 | 582 | 270 | 772.0 | 298.0 | 187.0 | 2,965.0 | ||||||
сая. төг | 312.2 | 1,208.5 | 1,993.3 | 2,019.9 | 14,634.6 | 7,459.9 | 18,460.7 | 5,412.1 | 6,624.2 | 58,125.4 | |||||||
Хүлээн зөвшөөрөгдсөн санхүүгийн үр өгөөж | тоо | 25 | 47 | 642 | 126 | 588 | 273 | 815.0 | 322.0 | 151.0 | 2,989.0 | ||||||
сая. төг | 312.2 | 1208.5 | 1993.3 | 1999.3 | 14,108.8 | 7,679.6 | 17,580.8 | 6,757.3 | 4,638.9 | 56,278.7 | |||||||
Бүртгэсэн санхүүгийн бус үр өгөөж | тоо | 111 | 113 | 166 | 280 | 312.0 | 287 | 213 | 1,482.0 | ||||||||
Хүлээн зөвшөөрөгдсөн санхүүгийн бус үр өгөөж | тоо | 111 | 93 | 186 | 284 | 312 | 287 | 197 | 1,469.0 | ||||||||
Төсөв, санхүүжилт | Батлагдсан | сая. төг | хүү | 27.7 | 23.3 | 33.9 | 49.1 | 70.5 | 68.7 | 96.3 | 120.4 | 232.4 | 298.4 | 324.5 | 260 | 282 | 1,904.7 |
Гүйцэтгэл | сая. төг | 17.2 | 35.8 | 23.3 | 34.1 | 49.1 | 69.9 | 69.6 | 93.6 | 118.1 | 221.4 | 279.9 | 318.6 | 254 | 269 | 1,853.7 | |
1 төгрөгт ногдох үр өгөөж | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 4.47 | 17.36 | 21.30 | 16.93 | 63.73 | 27.44 | 55.18 | 26.60 | 17.24 | 30.36 |
Үр өгөөжийн талаар: Аймгийн Аудитын газар нь 2008-2016 онуудад 2979 удаагийн 58,126.3 сая төгрөгийн санхүүгийн үр өгөөжийг бүртгэж 2881 удаагийн 55,589.2 сая төгрөгийн үр өгөөжийг харилцагч байгууллагуудаар хүлээн зөвшөөрүүлэн ажилласан байна.
Аймгийн Аудитын газар нь 2003-2016 онуудад 1,904.7 сая төгрөгийн санхүүжилт авахаар батлагдсанаас гүйцэтгэлээр 1,853.7 сая төгрөгийн санхүүжилтийг авсан байна. Аймгийн Аудитын газар нь нийт авсан 1,853.7 сая төгрөгийн санхүүжилт авч 2003-2016 онуудад 1 төгрөгийн зардал гаргаж 4.00-63.73 төгрөгийн үр өгөөжийг бий болгон ажиллажээ.
Аймгийн Аудитын газар нь 1490 санхүүгийн бус үр өгөөжийг бүртгэж 1467 санхүүгийн бус үр өгөөжийг бий болгожээ.
АЙМГИЙН АУДИТЫН ГАЗРЫН АЖИЛЛАГСДЫН 2003-2016 ОНЫ ҮЗҮҮЛЭЛТ | ||||||||||||||||||
ҮЗҮҮЛЭЛТ | х/н | үнэлгээ | Он | |||||||||||||||
2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | |||||
Ажиллагсад | тоо | 7 | 7 | 7 | 8 | 9 | 9 | 9 | 12 | 12 | 18 | 19 | 19 | 17 | 17 | |||
Үр дүнгийн гэрээний биелэлт | “А” | 7 | 7 | 7 | 8 | 9 | 9 | 9 | 12 | 10 | 9 | 6 | 3 | 11 | 9 | |||
“В” | 2 | 9 | 13 | 10 | 6 | 7 | ||||||||||||
“С” | 5 | |||||||||||||||||
“D” | 1 | |||||||||||||||||
Үүнээс | Удирдах | тоо | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||
Гүйцэтгэх | тоо | 5 | 5 | 5 | 7 | 9 | 9 | 9 | 9 | 9 | 9 | 10 | 10 | 9 | 9 | |||
бусад | тоо | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 7 | 7 | 7 | 6 | 6 | |||
Боловсрол | Магистр | тоо | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 5 | 3 | 3 | 4 | 4 | 3 | 2 | 2 | ||
Бакалавр | тоо | 4 | 4 | 4 | 7 | 8 | 8 | 8 | 11 | 11 | 8 | 9 | 12 | 11 | 11 | |||
Бусад | тоо | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 6 | 6 | 7 | 6 | 6 | |||
Мэргэшсэн нягтлан бодогч | тоо | 3 | 3 | 4 | 3 | 4 | 5 | 5 | 4 | 6 | 6 | 5 | 5 | 5 | 5 | |||
Мэргэжил | Нягтлан бодогч | тоо | 5 | 5 | 5 | 6 | 6 | 6 | 6 | 8 | 8 | 8 | 10 | 11 | 4 | 4 | ||
Эдийн засагч | тоо | 1 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | 2 | 3 | 10 | 10 | |||||||
Инженер эдийн засагч | тоо | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | – | |||||||||||
Эрх зүйч | 1 | 1 | 1 | 1 | ||||||||||||||
Бусад | тоо | 2 | 2 | 2 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 7 | 5 | 7 |
2013 оноос эхлэн орон тоо өссөн нь аймгийн Аудитын газар нь ажлын байртай болж байгууллагын хэвийн үйл ажиллагааг хангах үйлчилгээний ажилчид авсантай холбоотой байна.
Аймгийн Аудитын газрын ажиллагсад жил бүрийн үр дүнгийн гэрээ болон хөдөлмөрийн гэрэгээр хүлээсэн үр хангалттай биелүүлэн ажиллаж иржээ.
ҮНДЭСНИЙ АУДИТЫН ГАЗРЫН ХАРЬЯА
ГОВЬ-АЛТАЙ АЙМГИЙН АУДИТЫН ГАЗАР