Улсын Их Хурлын Аж үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны 2024 оны 10 дугаар сарын 22-ны өдрийн хуралдаанаар Монгол Улсын 2025 оны төсвийн тухай, Үндэсний баялгийн сангийн 2025 оны төсвийн тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2025 оны төсвийн тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын сангийн 2025 оны төсвийн тухай хуулийн төслүүдийн хоёр дахь хэлэлцүүлгийг хийлээ.
Монгол Улсын Ерөнхий аудиторын орлогч Я.Самбууням Монгол Улсын 2025 оны нэгдсэн төсвийн төсөлд хийсэн аудитын дүгнэлтийг танилцуулав. Аудитын дүгнэлтэд, нэгдсэн төсвийн төсөл нь Монгол Улсын Их Хурлын Хяналт шалгалтын тухай хуулийн 23 дугаар зүйлийн 23.1-д заасан шалгуурыг хангасан гэсэн байна.
2025 оны нэгдсэн төсвийн төсөлд тэнцвэржүүлсэн орлого 33.9 их наяд төгрөг буюу ДНБ-ий 35.6 хувь, нийт зарлага 35.8 их наяд төгрөг буюу ДНБ-ий 37.7 хувь, төсвийн суурь тэнцэл 1.9 их наяд төгрөгийн ашигтай, тэнцвэржүүлсэн тэнцэл 1.93 их наяд төгрөгийн буюу ДНБ-ий 2.0 хувьтай тэнцэх алдагдалтай байхаар төлөвлөснийг дурдаад, тус Байнгын хорооны эрхлэх асуудлын хүрээний төсвийн ерөнхийлөн захирагч нар буюу Хот байгуулалт, барилга, орон сууцжуулалтын, Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн, Зам, тээврийн, Эрчим хүчний болон Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд нарын төсвийг нэг бүрчлэн танилцууллаа. Эдгээр сайд нарын 2025 оны төвлөрүүлэх орлогын хэмжээг 2024 оны тодотгосон төсөвтэй харьцуулахад Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайдын багцын Ашигт малтмал газрын тосны газрын төвлөрүүлэх орлогыг 52.6 тэрбум төгрөгөөр, Зам тээврийн хөгжлийн сайдын өөрийн орлогыг 5.0 тэрбум төгрөгөөр тус тус нэмэгдүүлж, Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдын төсөвт төвлөрүүлэх орлогыг 0.4 тэрбум төгрөгөөр бууруулжээ.
Хот байгуулалт, барилга, орон сууцжуулалтын сайдын урсгал зардлын төсвийг 56.1 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдүүлэн 101.1 тэрбум төгрөгөөр, Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайдын урсгал зардлын төсвийг 7.8 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдүүлэн 29.6 тэрбум төгрөгөөр, Зам, тээврийн сайдын урсгал зардлын төсвийг 1.4 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдүүлэн 25.8 тэрбум төгрөгөөр, Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдын урсгал зардлын төсвийг 221.9 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдүүлэн 777.5 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөсөн бол Эрчим хүчний сайдын урсгал зардлын төсвийг 126.3 тэрбум төгрөгөөр бууруулж 115.8 тэрбум төгрөгөөр төлөвлөжээ. Түүнчлэн, Хот байгуулалт, барилга, орон сууцжуулалтын сайдын хөрөнгө оруулалтын төсвийг 54 төсөл, арга хэмжээнд нийт 388.1 тэрбум төгрөгийг улсын төсвөөс, долоон төсөл, арга хэмжээнд 354.4 тэрбум төгрөгийг гадаад зээл тусламжаар, Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайдын хөрөнгө оруулалтын төсвийг нэг төсөл, арга хэмжээнд нийт 1.2 тэрбум төгрөгийг улсын төсвөөс, мөн нэг төсөл, арга хэмжээнд 449.9 тэрбум төгрөгийг гадаад зээл тусламжаар, Зам, тээврийн сайдын хөрөнгө оруулалтын төсвийг 109 төсөл, арга хэмжээнд нийт 1.5 их наяд төгрөгийг улсын төсвөөс, есөн төсөл, арга хэмжээнд 132.1 тэрбум төгрөгийг гадаад зээл тусламжаар, Эрчим хүчний сайдын хөрөнгө оруулалтын төсвийг 37 төсөл, арга хэмжээнд нийт 199.4 тэрбум төгрөгийг улсын төсвөөс, 19 төсөл, арга хэмжээнд 361.8 тэрбум төгрөгийг гадаад зээл тусламжаар, Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайдын хөрөнгө оруулалтын төсвийг 17 төсөл, арга хэмжээнд нийт 44.9 тэрбум төгрөгийг улсын төсвөөс, долоон төсөл, арга хэмжээнд 27.6 тэрбум төгрөгийг гадаад зээл тусламжаар тус тус санхүүжүүлэхээр төлөвлөсөн байна. Ингэснээр 2025 оны нэгдсэн төсвийн нийт зарлага ба цэвэр зээлийн хэмжээ 2024 оны тодотгосон төсөвтэй харьцуулахад 902.9 тэрбум төгрөгөөр нэмэгджээ.
Алсын хараа
АЛСЫН ХАРАА Монгол Улсын хөгжлийн бодлого, зорилтуудыг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн эдийн…